Harry Potter en de relieken van de dood: Intertekstualiteit

Opdracht niveau 4 | Intertekstualiteit

Titel Harry Potter en de relieken van de dood
Niveau boek niveau 3
Opdracht niveau 4 | Intertekstualiteit
Studielast 2 uur
Werkvorm individueel
Focus intertekstualiteit
Je leert intertekstualiteit herkennen en (de functie ervan) begrijpen.
Gemaakt door Lotte Straatsma

In Harry Potter en de relieken van de dood erft Hermelien van Perkamentus zijn exemplaar van De Vertelsels van Baker de Bard. In dat boek staat het 'Verhaal van de Drie Gebroeders', dat Harry, Hermelien en Ron op het spoor van de drie Relieken van de Dood zet. Voor dit sprookjesverhaal over drie broers heeft J.K. Rowling zich laten inspireren door een van de Canterbury Tales: een beroemde Britse verzameling middeleeuwse verhalen.

A

Het sprookje van J.K. Rowling is losjes gebaseerd op The Pardoner’s Tale. Een 'pardoner' is een handelaar in aflaten*. 

*Van Dale definieert het woord aflaat als volgt: '(rooms-katholiek; historisch) tegen betaling verleende kwijtschelding van straffen voor begane zonden'.

Hieronder vind je een Engelse samenvatting van dit verhaal. Lees deze goed door. Als je het verhaal niet goed begrijpt, vraag dan een klasgenoot of je docent Engels om hulp. 
 
The tale is set in Flanders at an indeterminate time, and opens with three young men drinking, gambling and blaspheming in a tavern. The Pardoner condemns each of these "tavern sins" in turn — gluttony, drinking, gambling, and swearing — with support from the Christian scriptures, before proceeding with the tale. The rioters hear a bell signalling a burial; their friend has been killed by a "privee theef" known as Death, who has also killed a thousand others. The men set out to avenge them and kill Death. An old man they brusquely query tells them that he has asked Death to take him but has failed. He then says they can find death at the foot of an oak tree. When the men arrive at the tree, they find a large amount of gold coins and forget about their quest to kill Death. They decide to sleep at the oak tree over night, so they can take the coins in the morning. The three men draw straws to see who among them should fetch wine and food while the other two wait under the tree. The youngest of the three men draws the shortest straw and departs; while he is away, the remaining two plot to overpower and stab him upon his return. However, the one who leaves for town plots to kill the other two: he purchases rat poison and laces the wine. When he returns with the food and drink, the other two kill him and then consume the poisoned wine, dying slow and painful deaths.
[bron: Wikipedia.com]

Herlees vervolgens het Verhaal van de Drie Gebroeders (het begin van hoofdstuk 21 uit Harry Potter en de relieken van de dood).

  1. Wat valt je op als je The Pardoner’s Tale vergelijking met Rowlings sprookje? Noteer minstens drie overeenkomsten en drie verschillen.

B

  1. Sprookjes bevatten vaak een moraal. Welke les valt er te leren uit Rowlings sprookje?
  2. Perkamentus noemt Harry 'de ware meester van de dood' (hoofdstuk 35). Waarom vindt hij dat?
  3. Welke overeenkomst zie je tussen het Verhaal van de Drie Gebroeders en Harry's levensloop/'dood'?
  4. Lees de literaire theorie over intertekstualiteit. Een schrijver maakt in haar/zijn werk natuurlijk niet voor niks gebruik van intertekstualiteit. Zij/hij heeft daar een bedoeling mee. Waarom heeft Rowling dit middeleeuwse verhaal bewerkt en als sprookje in haar verhaal gestopt, denk je?

C

  1. Had jij voordat je deze opdracht maakte door dat het Verhaal van de Drie Gebroeders zo'n belangrijke rol speelde in dit boek? Licht je antwoord toe.
  2. Zou Harry Potter en de relieken van de dood een beter of slechter boek zijn geweest als Rowling geen gebruik had gemaakt van intertekstualiteit? Licht je antwoord toe.

(Literaire)theorie

De Harry Potterserie zit vol met verwijzingen naar andere beroemde verhalen. Zulke verwijzingen in een boek naar een ander verhaal, film of muziek noem je intertekstualiteit. Sommige recensenten hebben daarom kritiek op J.K. Rowling: zij vinden dat Rowling te veel zaken uit andere (fantasie)verhalen heeft 'geleend'. Anderen hebben juist bewondering voor de manier waarop Rowling allerlei elementen uit de (wereld)literatuur in haar jeugdboekenserie heeft verwerkt.