Perenbomen bloeien wit: Opdracht

Opdracht niveau 4 | Verwijzingen

Titel Perenbomen bloeien wit
Niveau boek niveau 3
Opdracht niveau 4 | Verwijzingen
Studielast 2 uur
Werkvorm individueel
Focus verwijzingen naar andere teksten
Je leert reflecteren op de betekenis van de teksten waarnaar in "Perenbomen bloeien wit" wordt verwezen.
Gemaakt door Dagmar van Rooij | Martijn Koek
Bron J.C. Bloem, 'November', op: Poezie-leestafel.info

A

Op bladzijde 101 van Perenbomen bloeien wit (hoofdstuk 'Verjaren') kun je lezen dat Gerson een luisterboek cadeau krijgt. Dit boek bestaat in het echt ook: het is Misschien wisten zij alles van Toon Tellegen.
Op de eerste bladzijde van het titelloze hoofdstuk dat volgt op 'Verjaren' vertelt Gerson wat hem zo aanspreekt in de dierenverhalen van Tellegen. Aan het slot daarvan zegt Gerson: 'Het is een wereld waarin ik me thuis voel. Meer dan in de echte wereld.' Breng in schema 1 de verschillen in kaart tussen hoe Gerson de wereld van Toon Tellegen ziet en hoe hij zijn eigen wereld ziet.

Schema 1:

De wereld van 'Misschien wisten zij alles' Gersons wereld
Ik zie alles voor me.
Het leven is overzichtelijk.
Ieder dier is iets en blijft dat ook.
Er verandert nooit iets.
De mier gaat weleens weg, maar hij komt altijd terug.
De krekel is de patiƫnt, terwijl de olifant juist de meeste ongelukken heeft.

B

We weten nu waarom Gerson van de verhalen van Toon Tellegen houdt. We weten ook dat zijn lievelingspersonage de boktor is. In een van de boktorverhalen kondigt deze zijn afscheid aan. Lees het verhaal hieronder.

Geachte dieren,

Hierbij deel ik u mede dat ik vanaf heden al mijn werkzaamheden een halt toeroep.
Ik doe het niet meer.
Iedereen breekt maar doormidden, wil twee slurven, andere gedachten, een kelder, ogen op zijn stekels, een schub, nieuwe vleugels, noem maar op, en ik ben er altijd weer goed voor.
Vanaf heden ben ik dicht.
De boktor

Beste boktor,
Dank u wel voor uw rondschrijven.
Toch wil ik u nog iets vragen. Die twee steeltjes op mijn hoofd, wat heb ik daar eigenlijk aan? Kan ik daar niet iets voor in de plaats krijgen? Desnoods iets tegen het stoten. Want ik stoot me altijd!
De giraffe

Beste giraffe,
Voor u maak ik een uitzondering. Ik zal uw steeltjes vervangen door een helm en uw nek aanzienlijk inkorten. Die vlekken op uw lijf, zal ik die dan meteen maar rood verven?
En als u wilt kan ik u in een moeite door ook laten sjilpen.
Is dat goed?
En wilt u slagtanden? Kan ook nog.
Maar daarna doe ik niets meer. Voor niemand. Nooit.
De boktor
 

— Uit: Toon Tellegen, Misschien wisten zij alles

Probeer met dit verhaal in je hoofd te bedenken waarom Gerson juist de boktor zo waardeert. Maak gebruik van schema 1. Vul schema 2 in.

Schema 2:

Dit spreekt Gerson vermoedelijk wel/niet aan, omdat...
De boktor heeft steeds weer ieder dier geholpen.
De boktor heeft er genoeg van en stopt ermee.
De boktor maakt een uitzondering voor de giraffe.
De boktor kan alles aan de giraffe veranderen.

C

Aan het eind van het hoofdstuk 'Verjaren' leer je dat de boktor al Gersons lievelingspersonage was voordat het ongeluk plaatsvond. Vind je in schema 1 hiervoor argumenten die dat verklaren? Zo ja: welke? Zo nee: waarom zou Gerson voor het ongeluk dan al zo dol geweest zijn op de boktor?


D

Het grafschrift aan het eind van het boek is opnieuw een verwijzing naar een andere tekst, namelijk naar het beroemde gedicht 'November' van J.C. Bloem. Lees het gedicht (bron 1) en herlees het grafschrift.

Een grafschrift kan verschillende doelen hebben, zoals: de overledene typeren/eren en het verdriet van de achterblijvers weergeven. Geef hieronder aan in hoeverre dit grafschrift voldoet aan beide doelen. Maak bij je antwoord gebruik van je antwoorden op bovenstaande vragen.

Doel Ja/Nee Omdat...
Typerend voor Gerson
Eert Gerson
Geeft het verdriet van de achterblijvers weer

E

Stel je voor dat Gerbrand Bakker geen verwijzing had opgenomen naar de verhalen van Toon Tellegen en het gedicht van J.C. Bloem; dat er dus alleen sprake was geweest van 'een' luisterboek en 'een' grafschrift. Omcirkel hieronder wat dan van toepassing was geweest en licht je antwoord kort toe.

Vraag 1

Dan had het boek een positiever / negatiever / hetzelfde soort einde gehad.


Vraag 2

Dan had je als lezer minder / meer / evenveel kunnen begrijpen van Gerson.


Vraag 3

Dan had je als lezer minder / meer / evenveel kunnen begrijpen van de relatie tussen Gerson, zijn broers en zijn vader.