A


Vraag 1


Noteer in vijf steekwoorden op wat je je nog herinnert van je twaalfde verjaardag.


Vraag 2


Hoe verliep dat terugdenken bij vraag 1? Was je even van de wereld terwijl het net was alsof je weer twaalf was en weer op je eigen verjaardag aanwezig was, of was het meer alsof je naar foto's keek van je verjaardag?


B


Vraag 1


Meestal is herinneren een vorm van terugkijken. Wanneer herinneren verder gaat dan dat en je als het ware weer in het verleden rondloopt, noem je dat een herbeleving, of een flashback. In het werkelijke leven dus vrij zeldzaam (psychologen gaan zich zelf ongerust maken als iemand ze regelmatig heeft), maar in verhalen heel gewoon. 

In De ruimte van Sokolov maakt Leon de Winter er ook vaak gebruik van. In het eerste deel aan het einde van hoofdstuk 3 begint zo'n flashback van Sokolov. Herlees die flashback, vanaf de laatste alinea van hoofdstuk 3. Beantwoord de volgende drie vragen:

a. Wat roept de flashback op? 
b. Wat leert de lezer via de flashback?
c. Wanneer houdt de flashback op?


Vraag 2


Vind jij het prettig dat De Winter regelmatig flashbacks gebruikt in De ruimte van Sokolov? Licht je antwoord toe.


C


Er zijn grofweg twee redenen voor een schrijver om gebruik te maken van een flashback:

A Hij kan zo de lezer langzaam achter het verleden van personages laten komen, waardoor vragen lang onbeantwoord blijven en spanning gegarandeerd is.
B Hij kan ze gebruiken om duidelijk te maken hoe belangrijk het verleden is voor een personage.

Leon de Winter had zijn roman natuurlijk ook anders kunnen opbouwen: beginnen bij de vroegste jeugd van Sokolov en Lev en dan gewoon inde juiste volgorde (chronologisch) doorvertellen tot het laatste gesprek met Katsz. Stel je voor dat hij dat inderdaad had gedaan. Wat zou daarvan het gevolg zijn geweest?


Optie 1


Dan zou het een makkelijker boek zijn geweest. Ja/nee, want ...


Optie 2


Dan zou het een spannender boek zijn geweest. Ja/nee, want ...


Optie 3


Dan was duidelijker geworden wat het verleden voor Sokolov betekent. Ja/nee, want ...


Optie 4


Dan was het een heel ander boek geweest. Ja/nee, want …


D


Vraag 1


Wat is je oordeel over het gebruik van flashbacks in De ruimte van Sokolov? Kies uit de onderstaande mogelijkheden en licht je keuze toe.

A Leon de Winter heeft om begrijpelijke redenen flashbacks gebruikt, namelijk om de lezers te laten doorlezen.
B Leon de Winter heeft om begrijpelijke redenen flashbacks gebruikt, namelijk om de lezer te laten nadenken.
C Leon de Winter heeft om onbegrijpelijke redenen flashbacks gebruikt: het boek had namelijk makkelijk zonder gekund.