Het gouden ei: Opdracht
Opdracht niveau 4 | Intertekstualiteit
Volgens sommigen kun je Het gouden ei lezen als een moderne verwerking van de Erosmythe van Aristophanes en/of de Orpheusmythe van Ovidius. Zo'n verwijzing noem je intertekstualiteit. Lees de Literaire theorie.
| Titel | Het gouden ei |
|---|---|
| Niveau boek | niveau 3 |
| Opdracht | niveau 4 | Intertekstualiteit |
| Studielast | 2 uur |
| Werkvorm | tweetal |
| Focus | intertekstualiteit |
| Je leert | een verband leggen tussen de roman en klassieke verhalen. |
| Gemaakt door | Marlies Schouwstra |
Vraag 1
a. Zoek informatie over de Erosmythe van Aristophanes en vat de mythe samen.
b. Doe hetzelfde met de mythe van Orpheus en Eurydice.
Vraag 2
Welke overeenkomsten zien jullie tussen deze mythen en Het gouden ei?
Vraag 3
Welk verschijnsels worden door de mythen verklaard?
Vraag 4
Worden deze verklaringen volgens jullie in Het gouden ei onderschreven of juist niet?
Vraag 5
Wat is jullie mening over het op deze manier 'hergebruiken' van oude verhalen? Voegt dat iets toe? Of maakt de schrijver het zich daarmee gemakkelijk? Licht je antwoord toe.
(Literaire)theorie
Intertekstualiteit - Intertekstualiteit is het verschijnsel dat literaire teksten vaak echo's bevatten van andere teksten. De betekenis die je aan een tekst toekent (interpretatie) komt dus tot stand in relatie tot de teksten waarnaar verwezen wordt.
Intertekstualiteit kan voorkomen als
Motto
'Did I request thee, Maker, from my clay
To mould Me man? Did I solicit thee
From darkness to promote me?'
John Milton, Paradise Lost, X, 743-5
Hier is sprake van een expliciete verwijzing (dat wil zeggen: de bron wordt vermeld) in de vorm van een citaat.
Citaat
Citaten komen voor als im- of expliciete verwijzing. Om impliciete verwijzingen te identificeren moet je behoorlijk veel gelezen hebben. In de meeste gevallen zul je aanvoelen dat er sprake is van intertekstualiteit, zonder dat je kunt zeggen waar het citaat vandaan komt.
Verwijzing
Verwijzingen zijn altijd impliciet.
Bijvoorbeeld: 'De woorden die Gij wakker leest… vrees niet de gedachte dat U door deze woorden werd gekust.' (Leo Vroman)
Een oplettende lezer zal hier door de woorden 'wakker' en 'gekust' denken aan Doornroosje. Ook dat is intertekstualiteit.
Palimpsest
Deze term duidt letterlijk het hergebruik van perkament aan: de oude tekst werd van het perkament afgeschraapt, zodat het vel opnieuw kon worden gebruikt. De term wordt ook gebruikt voor het hervertellen van een ouder, vaak klassiek en in brede kring bekend, verhaal: de nieuwe versie wordt als het ware over de oude heen geschreven. Je zou Bridget Jones's Diary kunnen beschouwen als een palimpsest van Jane Austens Pride and Prejudice.
