A

Vraag 1

Wat maakt iemand tot een held? Kies uit onderstaande karaktereigenschappen zo veel mogelijk eigenschappen die jij vindt passen bij een held.
creatief - agressief - daadkrachtig - gepassioneerd - weifelachtig - onbuigzaam - trots - angstig - moedig - (on)eerlijk - origineel - (on)afhankelijk - liefdevol - trouw - geduldig - intelligent - leergierig - emotioneel - dromerig - vasthoudend - gevoelig - (on)handig - zorgzaam - kritisch - gul - bazig - (on)gelovig arrogant - avontuurlijk - heerszuchtig - alert - eigenwijs - rusteloos - (on)oprecht - charmant - (on)diplomatiek - ambitieus - jaloers - doortrapt - wilskrachtig - (on)verdraagzaam - optimistisch - somber - manipulatief - plichtsgetrouw - (on)zelfzuchtig - kil - negatief - (on)bescheiden - hardvochtig - zorgelijk - (on)vriendelijk - doortastend -  … 

Vraag 2

Noteer de namen van twee personen die beschikken over alle of veel van deze eigenschappen. Dit mogen mensen zijn die jij persoonlijk kent, maar ook mensen uit de actualiteit.

Vraag 3

Ken je ook mensen die jij als held beschouwt, maar die niet beschikken over alle karaktereigenschappen die jij bij vraag 1 hebt genoteerd? Kun je moeder Theresa ook als held beschouwen? En je oma? Zo ja, noteer de naam van deze persoon en zet alle karaktereigenschappen die jij bij deze persoon vindt passen erachter.

Vraag 4

Kijk nog eens naar je antwoorden op vraag 1 en 3. Maak een definitief lijstje van eigenschappen die jij bij een held vindt passen.

B

Je hebt nu nagedacht over de vraag wat iemand voor jou een held maakt. Lees het paragraafje Literatuurgeschiedenis onder de opdracht. Je zou verwachten dat Karel de Grote in Karel ende Elegast ondubbelzinnig als held geportretteerd wordt. Toch is dat niet het geval: hij liegt feitelijk dat hij een ervaren inbreker is en is zo klunzig dat Elegast er algauw het zijne van denkt en de regie in handen neemt. Hoe kan dat? 

Vraag 1

Noteer drie gegevens uit het verhaal waarbij Karel zich niet bepaald gedraagt als een held.

Vraag 2

Welke karaktereigenschappen toont Karel bij deze gelegenheden? Kies weer uit de opsomming in vraag 1 van opdracht A.

Vraag 3 

Noteer nu drie gebeurtenissen waarin Karel zich wel degelijk als held gedraagt; dat wil zeggen waarin hij toont over karaktereigenschappen te beschikken die jij vindt passen bij een held. Welke karaktereigenschappen toont Karel?

Vraag 4

De middeleeuwers vonden Karel, ondanks zijn niet altijd even heldhaftige optreden in dit verhaal, toch een echte held. Dit kwam doordat zij één eigenschap veel belangrijker vonden dan andere. En die eigenschap is in dit verhaal nu juist heel dominant aanwezig. Welke eigenschap is dit?

Vraag 5

Denk jij dat de middeleeuwers andere opvattingen over heldendom hadden dan wij tegenwoordig hebben? Licht je antwoord toe.

Literatuurgeschiedenis

Er zijn verschillende soorten verhalen over Karel de Grote. Een daarvan is de zogenaamde koningscyclus, die bestaat uit verhalen waarin 'Karel de Grote wordt afgeschilderd als degene die, met Gods hulp, orde op aarde vestigt en handhaaft'. In de andere verhalen ligt de nadruk op de opstandige vazal die terecht in opstand komt tegen zijn onrechtvaardige leenheer.
In de koningscyclus wordt Karel de Grote meestal als held afgeschilderd. Zijn grote populariteit dankt hij aan de grote daden die hij verricht heeft. Hij was de machtigste vorst van zijn tijd en is vanwege zijn verdiensten op geestelijk gebied na zijn dood zelf heilig verklaard.
Bron: Hubert Slings (samenst.), Karel en Elegast. Amsterdam University Press, 1997