De onzichtbaren
Lezen voor de lijst
Het is 1994. Ergens in de Oekraïense hoofdstad Kyiv luistert een man elke nacht naar praatprogramma’s op de radio. Opeens hoort deze Dani – bijna 40 – een bekende stem een verhaal vertellen. Het is de stem van zijn jeugdvriend Pavel. Dani besluit: ‘Ik moet hem vinden.’
Het verhaal springt terug naar de vroege jaren zeventig. Dani groeit op in een plattelandsdorp in Oekraïne, destijds een deelrepubliek van de socialistische Sovjet-Unie. Het leven in het dorp kenmerkt zich door verveling, vooral tijdens de ijskoude wintermaanden. Dan verschijnt plots de mysterieuze Pavel in het dorp. Die is in alles anders dan Dani en zijn vriendjes: Pavel leest lastige boeken, hij vertelt indringende verhalen, Pavel trotseert de tirannieke juf Kravets.
Dani leert Pavel gaandeweg kennen als overtuigd aanhanger van het socialisme. Wanneer Pavel zeventien is, verdwijnt hij uit het dorp om in Kiev te gaan studeren. Dani valt terug in het eentonige leven. Tot die nacht waarop hij Pavels stem hoort via de radio.
Leen het e-book of het luisterboek in de online Bibliotheek-app
Lees of beluister alvast een paar bladzijden
Dyslectisch? Lees dit boek bij Passend Lezen als gesproken boek.
Meer informatie over Passend Lezen.
Leesaanwijzingen
De onzichtbaren bestaat uit zeven delen die duidelijk gemarkeerd zijn met jaartallen. Elk deel beleven we vanuit Dani, eerst als jongen, dan als jongvolwassene en tot slot als man van middelbare leeftijd. Het is een prettig leesbaar, stijlvol en spannend boek, geschikt voor de N3-lezer die de overstap wil maken naar N4. De roman draait in het eerste deel om jongensvriendschap. Daarna komen het uitzichtloze leven in de vroegere Sovjet-Unie, de ramp in Tsjernobyl en de ineenstorting van het socialistische ‘paradijs’ aan bod. Tegen die achtergrond volgen we Dani in zijn zoektocht naar Pavel, zijn verdwenen, briljante jeugdvriend. Al staat het Oekraïne van de jaren ’70, ’80 en ’90 misschien wat ver van jou als lezer, door de beeldende taal van de auteur krijg je een heldere voorstelling van Dani’s leven in het land waarin hij volwassen wordt. De universele ontwikkelingen maken deze passages herkenbaar. De roman is ook doorspekt met interessante, deels historische verhalen en gebeurtenissen. Daarnaast zijn er vrij uitgebreide bespiegelingen over de gevolgen van ‘het systeem’. In de finale komt de fundamentele thematiek van de teloorgang van een ideaal tot uiting. Om een en ander goed te begrijpen heb je wel wat voorkennis nodig. De woordenlijst achterin het boek en de jaartallen per deel helpen je op weg.
Om over na te denken
Heb je in jouw schooljaren ooit een leeftijdgenoot gehad tegen wie jij opkeek of voor wie je grote bewondering had? Zo ja, waarom was dat? Wat trok jou in die figuur aan?
In welke opzichten verschilt jongensvriendschap van de vriendschap tussen meisjes?
Wat weet jij van de ramp met de kerncentrale Tsjernobyl in 1986? Welke invloed had die ramp op het leven in de Sovjet-Unie en in (toenmalig) West-Europa?
Tot november 1989 bestond in Europa een zogenoemd ‘IJzeren Gordijn’. Wat betekende dat ‘gordijn’ voor de levens van de miljoenen mensen aan weerszijden?
Kun jij je voorstellen dat een persoon met radicale ideeën verandert in iemand met volstrekt tegenovergestelde idealen? Zou jijzelf ook zo’n omslag in denken kunnen ondergaan?
Prijzen
- Bekroond met de Boekhandelsprijs 2024
- Genomineerd voor de E. du Perronprijs 2022-2023
- Genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs 2024 (shortlist)
- Genomineerd voor de Boekenbon Literatuurprijs 2024 (shortlist)
- Genomineerd voor de Boon 2025
De schrijver over zijn roman
Wat anderen van dit boek vonden
‘Frank Nellen heeft een mooie vertellende stijl, met prachtige metaforen en herkenbare symboliek over het misbruik van de macht en de corruptie in de Sovjetunie. De moeilijke Sovjettermen worden in een lijst achterin het boek verklaard. Aanrader voor scholieren van havo en vwo.‘
Cees van der Pol, op: scholieren.com
‘Wie toch iets wil opmerken zou kunnen zeggen dat dit boek geen mokerslag uitdeelt, dat het te ‘verzonnen’ is (…) en je ergens voelt dat een diep doorvoelde persoonlijke urgentie ontbreekt. Maar dat is juist ook het prettige eraan: een keer een roman die niet bomvol schrijver zit, maar bomvol verhaal.’
Bo van Houwelingen, op: volkskrant.nl
‘De onzichtbaren is doordrenkt van tot de verbeelding sprekende verhalen, spannende avonturen en levendige taferelen, geschreven in een sterke, soepele stijl vol vaart, vertelplezier en humor. Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat de schrijver van dit alles zelf een soort Pavel is, naar wiens verhalen je met grote graagte luistert. En die een van de betere romans van 2023 schreef.’
Martijn Nicolaar, op: tzum.info
Uittreksel
Log in met je bibliotheekpas en bekijk het uittreksel op Uittrekselbank.
In de bibliotheek hoef je niet in te loggen.
Opdrachten bij het boek
Over de auteur
Frank Nellen (1982) debuteerde in 2019 met Land van dadels en prinsen, dat gesitueerd is in Parijs. Nellens tweede roman De onzichtbaren speelt geheel in Oekraïne. Het boek bereikte een
groot publiek en kwam op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs 2024. In het dagelijks leven werkt Nellen als fiscalist en universitair docent aan de Universiteit Maastricht. Hij verdeelt zijn tijd tussen de dagelijkse realiteit van ‘werk’ en de fantasiewereld van het ‘schrijven’. Recensenten roemen Nellens vertelvaardigheid. Hij lijkt daarin opmerkelijk veel op de centrale figuur in de roman: Pavel Oleksandrovitsj Dorosjenko.
Op deze site vind je informatie over de auteur: Frank Nellen
Na dit boek verder op Lezen voor de lijst:
-
Tommy Wieringa
-
Maarten Biesheuvel
-
Tommy Wieringa
-
Stefan Hertmans
-
Lisa Weeda