Karakter: Opdracht
Opdracht niveau 3 | Ruimte
In stripverhalen, in actiefilms, in kinderseries op tv en ook in romans wordt er gebruikt gemaakt van locaties die een bepaalde sfeer moeten oproepen. Ze hebben behoorlijk effect: misschien heb ook jij als klein kind met rillingen op de rug gekeken naar donkere wouden met een luguber blauw licht door de bomen, ondergrondse betonnen parkeergarages waarin een psychopaat met een moordwapen zich verborg achter een pilaar, vochtige spelonken met griezelig donkere hoeken, slecht verlichte 'kerkers' met marteltuig onder de bogen.
Ferdinand Bordewijk is er een meester in: huizen, straten, stegen, kantoren en open ruimtes in het vooroorlogse (nog niet gebombardeerde!) Rotterdam spelen een belangrijke rol in zijn roman Karakter. Misschien heb je ook gezien welke grappen hij maakt in de vergelijkingen tussen Rotterdam en Den Haag. In deze opdracht onderzoek jij welke rol locaties spelen.
| Titel | Karakter |
|---|---|
| Niveau boek | niveau 4 |
| Opdracht | niveau 3 | Ruimte |
| Studielast | 2,5 uur |
| Werkvorm | individueel |
| Focus | ruimte |
| Je leert | reflecteren op de relatie tussen gebeurtenissen en de plaats waar deze zich afspelen |
| Gemaakt door | Gosse Koolstra |
A
Vraag 1
Zoek op internet of misschien in je eigen stripalbums drie locaties die heel verschillende sferen oproepen. Beeld ze af en zet eronder welke sfeer ze uitdrukken.
Vraag 2
Bedenk een miniverhaaltje dat zich in jouw school afspeelt. Zoek er drie verschillende locaties bij, fotografeer die, druk ze af en zet eronder voor welke scènes je ze gebruikt.
Vraag 3
Welke locatie had Bordewijk ook kunnen gebruiken voor Karakter? Waarom vind je dat?
B
De volgende opdracht is: leg het verband tussen de ruimtes, de locaties die in Karakter worden getekend en het deel van het verhaal waarin dit gebeurt. Lees eerst de Literaire theorie.
Vraag 1
Kies minimaal tien locaties. Probeer contrasten te vinden. Kies zowel binnen- als buitenruimtes.
Vraag 2
Formuleer daarna wat de betekenis is van deze ruimtes. Zorg daarbij altijd voor een bijvoeglijk naamwoord dat de gebruikte ruimte typeert: koud, vrolijk, warm, naar, intimiderend, vitaal, enz. Je doet dat door de onderstaande tabel in te vullen.
Vraag 3
Formuleer in maximaal 80 woorden de conclusie. Hierin moet staan hoe Bordewijk locaties de betekenis van zijn verhaal laat ondersteunen. Begin met de volgende zin:
Met het gebruik van zijn locaties heeft Bordewijk...
Tabel
| Ruimte | Betekenis |
|---|---|
| 1. Rotterdamse kraamkamer | Jacob Willem wordt geboren op een anonieme plek zonder de warmte van thuis; koud, zakelijk |
| 2. hofje | donkere jaren, diepe armoede, ongedierte, diepzwarte jaren temidden van asociaal tuig; 'diepzwart' (p. 15) |
| 3. eigen kamertje boven kantoorgebouw | ... |
| 4. de rivier | |
| 5. ... |
(Literaire) theorie
'Ruimte', in: Joke van Balen e.a., Basisboek literatuur. Groningen, Uitgeverij kleine Uil, 2009, p. 109-110
