Tirza: Opdracht

Opdracht niveau 5 | Literaire stroming

Titel Tirza
Niveau boek niveau 4
Opdracht niveau 5 | Literaire stroming
Studielast 1 uur
Werkvorm individueel of tweetal
Focus literaire stroming
Je leert nadenken over de literaire stroming(en) waartoe een boek gerekend kan worden, en over hoe uitgevers daarmee zouden kunnen omgaan
Gemaakt door Martijn Koek
Bron 1 mens-en-samenleving.infonu.nl | 'Het nihilisme: de waarheid bestaat niet'
Bron 2 vpro.nl | column van Grunberg over monogamie

A

Vraag 1

Wat wil jij graag van tevoren weten over het boek dat je gaat lezen? Kies uit: hoe dik het precies is, de grote lijn van het verhaal, tot welke literaire stroming het gerekend wordt, wie de hoofdpersoon is, of het goed afloopt, niets, of het een prijs heeft gewonnen, op welke andere verhalen het lijkt, wat het voornaamste probleem is in het boek, …. Je mag uiteraard meerdere zaken kiezen en de lijst ook aanvullen.


B

Vraag 1

Op de achterkant van de achtste druk van Tirza staat o.a.: 'Stilstand is voor Hofmeester de voorwaarde voor liefde en geluk.' De teksten achterop boeken worden vaak geleverd door de uitgeverij en hebben als doel lezers te trekken. Stel je voor: een serieuze lezer pakt Tirza, leest de achterkant en begint daarna aandachtig te lezen. Na vier bladzijden kijkt hij verbaasd op en leest de achterkant opnieuw, nu met opgetrokken wenkbrauwen. Leg uit hoe het zou kunnen komen dat hij verbaasd is. Lees daarvoor eerst opnieuw de eerste vier bladzijden van Tirza.


Vraag 2

Hofmeester gaat elke dag naar Schiphol om daar mensen uit te zwaaien die hij niet kent. Past dit gedrag bij de omschrijving op de achterkant van het boek, of bij de eerste vier bladzijden? Of bij allebei?


C

Vraag 1

In de negentiende eeuw ontstond de cultuurstroming romantiek. In tegenstelling tot wat je bij deze naam tegenwoordig zou verwachten, was deze stroming nogal pessimistisch. Er heerste ernstige twijfel aan de vooruitgang en het individu werd gezien als iemand die door de maatschappij niet begrepen werd (zie verder Literaire theorie). We zullen hier niet alle kenmerken van deze stroming bespreken, maar wel een belangrijke: het escapisme. Romantici zoeken hun oplossingen namelijk in het ontsnappen aan de werkelijkheid. Soms letterlijk (reizen), soms figuurlijk (kunst maken, er een bijzondere levensstijl op na houden), soms extreem (drugs, zelfmoord).
Zou je Hofmeester nu je dit weet, als een romantisch personage kunnen zien? Leg uit waarom wel/niet. Geef minimaal drie redenen.


Vraag 2

Is Hofmeester zoals hij op de achterkant van het boek wordt beschreven een romanticus? Leg uit waarom wel/niet.


D

Vraag 1

Arnon Grunberg wordt niet bepaald tot de romantiek gerekend. In commentaar op zijn werk komt wel regelmatig een andere cultuurterm voor: het nihilisme. Ook hiervan gaan we niet alle kenmerken op een rijtje zetten, maar wel een paar. Een nihilist is iemand die geen waarde hecht aan zaken die niet bewezen zijn. Alles wat uitgaat van een geloof in iets (dat het leven een doel heeft, dat er een God is, dat liefde belangrijk is, etc.) beschouwt hij als onwaar, want niet bewezen. Een van de uitwerkingen van deze opvatting is het existentieel nihilisme, een weinig optimistische beschouwing van het leven die de nadruk legt op de eenzaamheid, angst en hopeloosheid van/in het bestaan (zie verder bron 1).
Zou je Hofmeester kunnen zien als een nihilistisch personage? Leg uit waarom wel/niet. Geef minimaal twee redenen.


Vraag 2

Is Hofmeester zoals hij op de achterkant van het boek wordt beschreven een nihilist? Leg uit waarom wel/niet.


E

Vraag 1

In zijn column in de VPRO-gids van 25 juni 2013 (zie bron 2) schrijft Grunberg over monogamie.

Vraag A:
Sluit deze column aan bij de romantiek? Antwoord met ja/nee /daar heb ik te weinig gegevens voor en licht je antwoord toe.

Vraag B:
Sluit deze column aan bij het nihilisme? Antwoord met ja/nee/daar heb ik te weinig gegevens voor en licht je antwoord toe.

Vraag C:
Sluit deze column aan bij de gedachten en het leven van Jörgen Hofmeester? Antwoord met ja/nee /daar heb ik te weinig gegevens voor, en licht je antwoord toe.


F

Vraag 1

Grunbergs uitgever benadert jou om Tirza nog eens extra onder de aandacht te brengen van N5- en N6-lezers. Schrijf voor hen een stukje van maximaal 100 woorden dat de inhoud van het boek recht doet en de termen romantiek en/of nihilisme bevat. Denk hierbij ook aan het lijstje dat je gemaakt hebt bij opdracht A1.


Vraag 2

Geef minimaal drie redenen waarom een uitgeverij de stroming(en) waartoe een boek gerekend wordt niet achterop de kaft zou vermelden.


(Literaire) theorie


Romantiek', o.a. in: Joke van Balen e.a., Basisboek Literatuur. Groningen, Uitgeverij kleine Uil, 2009, blz. 85-88