Blokken, Knorrende beesten, Bint: Opdracht

Opdracht niveau 5 | Betekenis

Deze opdracht gaat over Knorrende beesten. 

Auto's en literatuur lijken tot twee totaal verschillende werelden te behoren. In bladen als AutoWeek Magazine gaat het niet over boeken, maar over de Audi R8 V10 Plus. En in literatuur gaat het niet over auto's, maar over het échte leven. Toch wijdde het literaire tijdschrift Tirade in mei 2012 een themanummer aan de auto in de wereldliteratuur (zie bron 1); maar ook daar maakt de combinatie geen overtuigende indruk.

Komt de Italiaanse schrijver Filippo Tommaso Marinetti dan wel voor in dat autonummer? Marinetti was de vader van het futurisme - bijna letterlijk: toen hij in 1908 een ongeluk kreeg met zijn Bugatti, in een poging om twee fietsers te ontwijken, werd het idee voor het eerste futuristische manifest geboren. Met daarin een hoofdrol voor de auto.

Titel Blokken, Knorrende beesten, Bint
Niveau boek niveau 5
Opdracht niveau 5 | Betekenis
Studielast 2 uur
Werkvorm individueel
Focus betekenis
Je leert een betekenis aan het verhaal toekennen vanuit een cultuur-historisch perspectief.
Gemaakt door Pieter Waalewijn
Bron 1 tirade.nu | voor een kennismaking met het Tirade-autonummer
Bron 2 Fragment uit Het futuristisch manifest van F.T. Marinetti.
Bron 3 nl.wikipedia.org | 'Filippo Marinetti'
Bron 4 nl.wikipedia.org | 'Futurisme'
Bron 5 dbnl.org | Hans Anten over Knorrende beesten

Vraag 1

Lees het fragment uit Het futuristisch manifest (bron 2). Lees vervolgens op Wikipedia de pagina's over Marinetti en over het futurisme (bron 3 en 4). Hoewel Marinetti en zijn futurisme uit een andere tijd en een ander land stammen, zijn er enkele opvallende overeenkomsten met Bordewijk en zijn Knorrende beesten.

Beschrijf in een korte tekst - ongeveer 250 woorden - de parallellen tussen wat je in bron 1 en 2 hebt gelezen enerzijds, en Bordewijk en Knorrende beesten anderzijds.


Vraag 2
 

Terwijl Marinetti in 1909 de auto verheerlijkt, lijkt Bordewijk in 1933 minder positief over de 'knorrende beesten'. Hans Anten beschrijft de cultuur-historische context waarin Knorrende beesten verschijnt (bron 5). Hij schrijft: 'In Nederland verschijnt eind jaren twintig en begin jaren dertig een groot aantal beschouwingen over de techniek als cultuurprobleem. […] Met een aarzelend of zelfverzekerd optimisme zoekt men de remedie in een vertrouwen op de toekomst waarin ofwel een herleefd christelijk-religieus besef ofwel een socialistische maatschappijvorm het bezield verband zal herstellen. Het zijn vooral deze twee perspectieven, afzonderlijk of in symbiose, waarin de krachten gevonden moesten worden die zouden leiden tot een redelijke harmonie tussen de geest en de gemechaniseerde cultuur.'

Is er volgens jou bij Bordewijk ook sprake van 'techniek als cultuurprobleem'? En als dat zo is, welke van de genoemde 'remedies' zie je dan terug in Knorrende beesten? Beantwoord deze vragen in maximaal 200 woorden.