De komst van Joachim Stiller: Opdracht

Opdracht niveau 4 | Het slot

Verwarrend. Het was niet wat ik ervan had verwacht. Een anticlimax. Zo oordelen verschillende lezers over het slot van De komst van Joachim Stiller.

Titel De komst van Joachim Stiller
Niveau boek 5
Opdracht niveau 4 | Het slot
Studielast 2 uur
Werkvorm individueel
Focus het slot
Je leert het slot van de roman interpreteren en beoordelen.
Gemaakt door Pieter Waalewijn
  1. Als jij in een paar woorden moet reageren op het slot van dit boek, wat noteer jij dan?
  2. Hoe je het slot van een boek beoordeelt, hangt zonder twijfel af van je verwachtingen. Die verwachtingen worden natuurlijk door het boek zelf opgeroepen, in dit geval letterlijk te beginnen bij de titel.
    a. Noteer zo precies mogelijk welke verwachtingen er bij jou gewekt waren, en op welke vragen jij een antwoord had willen krijgen aan het eind van dit boek.
    b. In hoeverre beantwoordt het slot dat Hubert Lampo heeft bedacht aan jouw wensen?
    c. Als jij je antwoorden bij 2a en 2b met elkaar vergelijkt, moet het eenvoudig zijn om te bepalen hoe (on)bevredigend het gekozen slot in jouw ogen is. Schrijf dat in een paar zinnen op.
    d. Stel dat jij als redacteur betrokken was geweest bij de eerste uitgave van dit boek. Welke concrete suggesties voor een ander slot zou jij Lampo gedaan hebben?
  3. Natuurlijk bepaalt een schrijver zelf welk slot hij passend vindt. Schrijvers kiezen vaker voor een open einde dan veel lezers prettig vinden.
    a. Zie jij het slot van deze roman als een open of een gesloten einde? In welk opzicht is er zeker sprake van een afronding? Licht je antwoorden toe.
    b. In hoeverre zou een duidelijk gesloten einde volgens jou passen bij een roman vol magische gebeurtenissen en raadsels? Leg uit.
  4. Je hebt vast wel begrepen dat in Joachim Stiller een Jezus-figuur te herkennen is. Denk aan het motto uit Lucas 24. Of aan hoe Stiller erbij ligt na het 'verkeersongeval': 'met gespreide armen en machteloos geopende handen dwars over het tramspoor, als een sereen glimlachende Gekruisigde' (p. 178). Of aan de verdwijning van zijn lichaam (opstanding?) op de derde dag. Lees ook de Literaire theorie.
    a. Als Stiller een 'verlosser' was, wat was zijn boodschap dan eigenlijk? Wat voor verlossing kwam hij brengen?
    b. Na Jezus' dood en opstanding verkeerden zijn volgelingen in grote verwarring: wat moesten ze nu verder? wat werd er van hen verwacht? Lees het slot van het evangelie volgens Lucas (hoofdstuk 24) en volgens Johannes (hoofdstuk 20 en 21), en vergelijk de reacties van Jezus' leerlingen met die van Freek en Simone in het slothoofdstuk van De komst van Joachim Stiller. Noteer overeenkomsten en verschillen.
    c. Nu je het zo bekeken hebt, vind je het slot van de roman dan goed geslaagd? Herlees je antwoorden bij vraag 1 tot en met 3, en ga na of je van mening bent veranderd. Geef een korte toelichting.

(Literaire)theorie

'Verlossersmotief', in: Joke van Balen e.a., Basisboek literatuur, Groningen, Uitgeverij kleine Uil, 2009, p. 118