Oorlog en terpentijn: Opdracht
Opdracht niveau 6 | Schrijverschap
In Letter&Geest, de weekendbijlage van dagblad Trouw 'voor lezers en denkers', staat elke week de rubriek 'Vandaar dit boek'. Daarin wordt een schrijver aan het woord gelaten, die in de ik-vorm uiteenzet waarom zijn boek er moest komen.
| Titel | Oorlog en terpentijn |
|---|---|
| Niveau boek | niveau 5 |
| Opdracht | niveau 6 | Schrijverschap |
| Studielast | 2 à 3 uur |
| Werkvorm | individueel |
| Focus | schrijverschap |
| Je leert | reflecteren op de redenen voor het schrijven van het boek, en die in literair-historisch perspectief plaatsen. |
| Gemaakt door | Pieter Waalewijn |
| Bron 1 | knack.be | interview van Michiel Leen met Stefan Hertmans |
Vraag 1
Ook Stefan Hertmans besteedt in zijn roman regelmatig aandacht aan deze vraag: wat is het bestaansrecht van dit boek, wat was de noodzaak ervan, en waarom moest het nu - dertig jaar na ontvangst van Urbains cahiers - geschreven worden?
Schrijf een tekst van ongeveer 300 woorden, waarin je Hertmans' antwoorden op deze vragen verwerkt. Zet boven je tekst 'Vandaar dit boek'.
Vraag 2
Na de Tweede Wereldoorlog is die oorlog al snel een van de hoofdthema's van de Nederlandse literatuur geworden.
a. Maak een lijstje van minstens 10 titels van Nederlandse boeken uit de eerste 25 jaar na de oorlog (dus tot 1970) waarin WOII een belangrijke rol speelt.
b. Doe nu hetzelfde voor WOI. Zoek naar literair werk uit Nederland en Vlaanderen uit de naoorlogse periode tot ongeveer 1940.
c. Wat is jou opgevallen bij deze opdracht? Welke verklaring kun jij bedenken voor het waargenomen verschil?
Vraag 3
a. Hertmans beschrijft in de roman dat Urbain pas vijftig jaar na WOI zijn verhaal is gaan opschrijven in die cahiers. Hij legt ook uit waarom dat toen pas is gebeurd. Herlees p. 19-28 en schrijf op welke reden Hertmans naar voren brengt.
b. Hertmans zelf heeft op zijn beurt weer 30 jaar gewacht met het uitwerken van Urbains cahiers. Waarom? Noteer de reden die hij daarvoor geeft in de zojuist gelezen passage.
c. Lees het interview van Michiel Leen (bron 1). Wat zegt Hertmans hier over zijn schrijverschap en over dat van zijn grootvader?
Vraag 4
Als we vraag 2 nu combineren met vraag 3, kunnen we dan stellen dat het verhaal over WOI heeft moeten wachten tot de generatie van de kleinzonen (denk ook aan de WOI-romans van Stefan Brijs, Erwin Mortier, Kris Van Steenberge en Jan Vantoortelboom)? Leg uit.
Vraag 5
Reageer ten slotte kort op de volgende uitspraken over het schrijven van Oorlog en terpentijn:
a. 'Hertmans heeft niet alleen zijn grootvaders stem vertolkt, maar die van een hele generatie.'
b. Dit boek is een vorm van 'Wiedergutmachung' (p. 308).
c. Hertmans heeft zelf gezegd dit boek te beschouwen als het gerepareerde horloge.
