Terug naar Oegstgeest: Opdracht

Opdracht niveau 6 | Varianten en betekenisverschillen

Waarschijnlijk ken je het wel: als je een ervaring verschillende keren vertelt, kan het verhaal gaan veranderen. Misschien maak je het verhaal gaandeweg mooier, misschien ook ontdek je al vertellend verbanden die je eerst niet had gezien. Dat verschijnsel doet zich ook voor in literatuur. Dat is logisch, want het weergeven van de werkelijkheid is niet hetzelfde als literatuur. In literatuur komen betekenissen tot stand door betrekkingen tussen alle verhaalelementen. Jullie gaan onderzoeken welke verschillende betekenissen door verschillende weergaven van dezelfde vertelstof door Wolkers tot stand komen.

Titel Terug naar Oegstgeest
Niveau boek niveau 5
Opdracht niveau 6 | Varianten en betekenisverschillen
Studielast 4 uur
Werkvorm tweetal
Focus varianten en betekenisverschillen
Je leert dat er betekenisverschil optreedt als dezelfde stof in verschillende varianten wordt verteld; je leert ook dat je daarover een kwaliteitsoordeel kunt hebben.
Gemaakt door Gosse Koolstra
Bron 1 www.dbnl.org | Odile Heynders, 'Terug naar Oegstgeest. Het vroege werk van Jan Wolkers', in: 'Literatuur', Amsterdam University Press, 2004.
Bron 2 Jan Wolkers, 'Terug naar Oegstgeest'. Amsterdam: Meulenhoff, 1985, 26e druk, p. 240, laatste alinea van 'Ezau's handen'.
Bron 3 www.dbnl.org | Ton Anbeeks commentaar op de Synthese-reeks
Bron 4 Jan Wolkers, 'Vivisectie', in: 'Serpentina's petticoat'. Amsterdam: Meulemhoff, 1961.
Bron 5 Jan Wolkers, 'Gezinsverpleging', in: 'Serpentina's petticoat'. Amsterdam: Meulenhoff, 1961.

A

Vraag 1

Noteer een gebeurtenis waarover je je schuldig voelde. Heb je daarover wel eens verschillende verhalen verteld?


Vraag 2

Hoe waren die verschillende verhalen? Wat waren de verschillen? Wat was het effect ervan? Op jou? Op de ander?


Vraag 3

Lees bron 3. Bepaal welk oordeel Ton Anbeek hier uitspreekt over de kwaliteit van de vroege verhalen van Jan Wolkers en Terug naar Oegstgeest, en over de verhouding tussen vertelstof en daarvan gemaakte literatuur.


Vraag 4

Lees dan beiden bron 4 en 5; verdeel de verhalen over jullie beiden zodat de een deskundige van het ene en de ander deskundige van het andere verhaal wordt.
Formuleer jullie oordeel over de iterabiliteit tussen de gelezen verhalen en het verwerken van dezelfde stof in Terug naar Oegstgeest.


Vraag 5

Schrijf nu samen een betoog over deze kwestie waarin je alle standpunten, zowel die van Wolkers en Anbeek als die van jullie zelf in samenhang met elkaar weergeeft. Sluit af met een conclusie: welke verwerkingsvorm vinden jullie het meest geslaagd?
Gebruik 500 - 750 woorden.
 

(Literaire)theorie

'Argumenten in recensies', in: Joke van Balen e.a., Basisboek literatuur. Groningen: Uitgeverij kleine uil, 2009, p. 183-184.