Van de koele meren des doods: Opdracht

Opdracht niveau 5 | Kwesties

'Die Hedwig heeft wel een probleem!' heb je als moderne lezer tijdens het lezen van Van de koele meren des doods misschien wel eens gedacht. Het is echter niet zo gemakkelijk om in één of een paar zinnen te zeggen wat 'Hedwigs probleem' precies is. In deze opdracht ga je proberen deze vraag te beantwoorden aan de hand van de oplossing die zuster Paula uiteindelijk aanreikt. Maar ook zuster Paula's oplossing is moeilijk te volgen: 'Er is leven dat dood is, en er is dood die leven is. Begrijp je dat?'

Titel Van de koele meren des doods
Niveau boek niveau 5
Opdracht niveau 5 | Kwesties
Studielast 2 à 3 uur
Werkvorm individueel of tweetal (voorkeur)
Focus kwesties
Je leert reflecteren op een moeilijke, abstracte kwestie: leven in de dood.
Gemaakt door Marlies Schouwstra

Herlees de hoofdstukken XXVIII en XXIX.

Vraag 1

Over de dood die leven is, doet zuster Paula meerdere uitspraken:


Uitspraak a

'Mijn lieve, zoudt ge een meester goed en rechtvaardig vinden die het kind een prijs gaf dat zijn taak van anderen had nageschreven? Welnu, let nu op. Als wij de openbaring konden krijgen door onszelven dood te maken, dan zouden wij zeer onrechtvaardig bevoordeeld worden boven haar die haar verkregen door een zwaar en pijnlijk leven. Neen, de taak moet zelf gemaakt, niet nageschreven worden. Met lijfelijk sterven winnen zij niets, maar wel met het sterven voor onszelven, dat verheldert en leven brengt.'


Uitspraak b

'Ce n'est que par la mort à soi-même que l'âme peut entrer dans la vérite divine, et comprendre en partie ce que c'est que la lumière qui luit dans les ténèbres.' (Slechts door dood te gaan aan onszelf kan de ziel in de goddelijke waarheid binnengaan en ten dele begrijpen wat het licht is dat in de duisternis schijnt.)


Uitspraak c

'Prendre et recevoir toutes choses non en nous-mêmes, mais en Dieu, c'est le vrai moyen de mourir à nous-mêmes et de ne vivre qu'en Dieu.' (Alles niet in onszelf maar in God te nemen en ontvangen, dat is het ware middel om aan onszelf te sterven en slechts te leven in God.)


Doe je uiterste best om uit te leggen wat 'sterven aan onszelven' is. Als er op jouw school godsdienst wordt gegeven, kan je docent je misschien helpen met het beantwoorden van deze vraag. Je kunt ook je literatuurdocent of een andere volwassene om hulp vragen.


Vraag 2

Dit begrip van 'sterven in onszelven' helpt Hedwig om zichzelf te hervinden en haar leven een nieuwe en rustiger wending te geven. Haar probleem was dat zij vroeger een dood leven leidde: 'Juist dat doode leven ontvlucht ik.' Zoek drie citaten aan de hand waarvan je laat zien wat Hedwig verstaat onder 'dood leven'.


Vraag 3

De oplossing voor Hedwigs probleem wordt uiteindelijk aangereikt door een  katholieke zuster. Wat denk jij, is Hedwigs probleem in diepste wezen een  religieus probleem of meer van existentiële aard? (Met dit laatste wordt bedoeld: een probleem dat bij elk menselijk bestaan hoort.) Licht je keus toe.


Vraag 4

Van Eeden schreef Van de koele meren des doods in 1900. Vind je dat de roman  ook een moderne lezer antwoord kan bieden op vragen en problemen waar hij  mee worstelt? Licht je antwoord toe.