A

‘Om af te sluiten met een persoonlijke obsessie wil ik hier nog aan toevoegen dat toerisme raakt aan thema’s die mij altijd fascineren en waarover al mijn boeken wel op een bepaalde manier gaan, en dan doel ik met name op de schimmige en immer vervagende scheidslijn tussen echt en nep, feit en fictie, realiteit en fantasie, werkelijkheid en verzinsels, omdat ondernemers die geld willen verdienen aan toeristen inspelen op hun verwachtingen en vooroordelen en doelbewust de illusie van authenticiteit creëren waarnaar zij op zoek zijn. Het verschijnsel toerisme is de ultieme problematisering van het op zich al steeds problematischer wordende concept van authenticiteit.’ (Citaat uit Grand Hotel Europa)

Een belangrijk thema in Grand Hotel Europa is ‘nep en echt’.
Wat is jou tijdens het lezen opgevallen wat dit thema betreft? Op welke verschillende manieren komt dit thema in de roman aan de orde?

B

Lees de recensie en het interview (bron 1 en 3) en vul je opmerkingen bij A aan met wat in de recensie en het interview opgemerkt wordt over ‘nep en echt’.

C

In de biografie op de website van Ilja Leonard Pfeijffer (bron 2) staat het volgende:
‘Wie op zoek gaat naar constanten in zijn veelzijdige oeuvre, zal afgezien van de muzikaliteit en beeldende kracht van zijn zinnen en zijn stilistische lenigheid benadrukken dat hij in veel van zijn werk telkens op een andere manier de spanning tussen feit en fictie onderzoekt, en niet louter als literair spel maar vooral als zoektocht naar de vervagende grenzen tussen fantasie en werkelijkheid die een boeiend en verontrustend kenmerk zijn van de moderne maatschappij. Daarbij wordt de daad van het schrijven, dichten of vertellen nooit aan het zicht onttrokken als een vanzelfsprekendheid, maar vaker wel dan niet expliciet gethematiseerd en gemotiveerd, zoals de architect van het Centre Pompidou in Parijs de infrastructuur van het gebouw opzichtig aan de buitenkant heeft aangebracht. Dat maakt zijn werk innovatief, gelaagd en verraderlijk.’

In hoeverre komt het citaat uit Grand Hotel Europa bij A overeen met dit citaat uit de biografie op de website van Pfeijffer als het gaat om ‘nep en echt’?
Betrek in je antwoord ook het feit dat de hoofdpersoon uit Grand Hotel Europa dezelfde naam heeft als de auteur van het boek.

 
D

1. Lees het essay van Pfeijffer over Damian Hirst (bron 4). Bekijk ook het filmpje waarin Damien Hirst de tentoonstelling toelicht (bron 5).
Komen de ideeën van Pfeijffer over het werk van Hirst beter naar voren in de roman of in het essay, vind je? Leg uit.

2. ‘De karakters staan voor verschillende denkwijzen. Dat is het voordeel van een roman ten opzichte van een essay bijvoorbeeld. Dankzij de verschillende karakters, kan ik alle denkbeelden ten tonele voeren. Ik kan vele verhalen naast elkaar laten bestaan. In een essay zou het dan eerder een betoog worden. Toerisme, massatoerisme, waar Grand Hotel Europa grotendeels over gaat, is een ingewikkeld probleem. Ik zou er geen opiniestuk over kunnen schrijven. Ik heb geen oplossing. Maar ik wil wel graag mensen aan het denken zetten, vragen stellen, en alle facetten van het vraagstuk tonen.’ (Citaat interview met Janneke Siebelink; bron 3)

Ben je het eens met Pfeijffer of had hij zijn ideeën toch beter in een essay kunnen verwoorden? Doet het feit dat de roman fictie is af aan de ideeën in de roman, vind je? Of maakt dat de ideeën juist sterker? Licht je antwoorden toe. 

E

1. Wat heb je door de roman en deze opdracht geleerd over jezelf, het leven en/of de wereld?

2. Wat heb je door Grand Hotel Europa en deze opdracht geleerd over literatuur?