Het stenen bruidsbed: Opdracht

Opdracht niveau 6 | Inhoud

'Moorden zou groter bevrediging schenken dan schrijven, wanneer het niet zo voorbijgaand was, zo niet-gebeurd en buiten de geschiedenis.'
Harry Mulisch


Niet alleen bevat Het stenen bruidsbed veel verwijzingen naar belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis, Mulisch laat zijn personage Corinth ook reflecteren op het wezen van de geschiedenis. De passages waarin Corinth dat doet, zijn bij eerste lezing nogal ondoorgrondelijk. In deze opdracht ga je analyseren wat Corinth/Mulisch bedoelt met anti-historie en leg je een relatie tussen je bevindingen en de roman als geheel.

Dit is een academische opdracht: leuk als je overweegt om geschiedenis, een taal, literatuurwetenschap of filosofie te gaan studeren. Als je dit aankunt, dan lees je op zeer hoog niveau.

Titel Het stenen bruidsbed
Niveau boek niveau 6
Opdracht niveau 6 | Inhoud
Studielast 4 uur
Werkvorm individueel
Focus inhoud
Je leert complexe aspecten van de roman analyseren en verwerken.
Gemaakt door Marlies Schouwstra
Bron 1 nrc.nl | Arnold Heumakers, 'De verwoester bemint zijn bruid', in 'NRC Handelsblad', 3 juni 2005 (deze tekst is ook te vinden onder DOWNLOADS)
Bron 2 dbnl.org | Kees Fens, 'Mijn ei en ik. Kanttekeningen van een romanlezer', in: 'Merlyn', jaargang 1.
Bron 3 dbnl.org | 'Antiroman'
Bron 4 rug.nl | 'Essay'
Downloads De verwoester bemint zijn bruid (17 kb)

A

Vraag 1

Herlees de passages die betrekking hebben op het wezen van de geschiedenis in de hoofdstukken 'Een Saksische morgen' en 'Apen achter de spiegels' (deel IV). Deze passages zijn behoorlijk ingewikkeld. Leg de gedachtegang van Corinth uit in je eigen woorden. Bron 1 kan je daarbij op het goede spoor zetten. Gebruik daarbij in ieder geval de volgende begrippen:
- geschiedenis van de geest
- historie (apocriefe geschiedenis) en anti-historie (canonieke geschiedenis)
- bedoeling en gevolg
- gelijktijdigheid
- het niets


Vraag 2

Welke soort geschiedenis leer jij op school: (apocriefe) geschiedenis of (canonieke) anti-geschiedenis?


Vraag 3

Welke soort geschiedenis lijkt jou het meest wezenlijk? Waarom? En welke soort geschiedenis vindt Mulisch het meest wezenlijk?


B

Vraag 1

Bij opdracht A heb je waarschijnlijk gemerkt dat Corinth/Mulisch iets beweert wat de meeste mensen als tegengesteld aan hun eigen opvattingen beschouwen. Leg dit uit.


Vraag 2

In bron 1 legt Arnold Heumakers een relatie tussen geschiedenis en kunst:
'Kennis hieromtrent is alleen mogelijk in een verwant medium: namelijk de kunst, in dit geval de literatuur, die - althans in de mythische interpretatie van Harry Mulisch - eveneens aanspraak maakt op tijdloosheid. Tussen het eeuwige geweld van de 'anti-historie' en de kunst heerst medeplichtigheid, zoals blijkt tijdens het bezoek van Corinth aan de Gemäldegalerie (blz. 143 [118]). Het cruciale verschil is alleen dat de kunst er een - expressieve - vorm voor vindt.'
Leg uit wat volgens jou bedoeld wordt met de zinsnede 'tussen het eeuwige geweld van de "anti-historie" en de kunst heerst medeplichtigheid'.


C

Vraag 1

De literatuurcriticus Kees Fens noemt Het stenen bruidsbed een antiroman (bron 2). Lees bron 3 en leg in je eigen woorden uit wat een antiroman is. Leg uit of en waarom je het al dan niet eens bent met Fens.


Vraag 2

In opdracht A, vraag 1 heb je de gedachtegang van Corinth/Mulisch met betrekking tot de anti-historie uitgelegd. Kun je deze redenering ook volgen met betrekking tot de begrippen 'roman' en 'antiroman'? Licht je antwoord toe. 


D

Schrijf een essay of opstel van ongeveer 3 A4 over de vraag of Het stenen bruidsbed al dan niet een tijdloos boek is. Gebruik in ieder geval de begrippen die je in opdracht A, vraag 1 en opdracht C, vraag 1 hebt geleerd.

Als het schrijven van een essay bij Nederlands nog niet is behandeld, kun je in bron 4 meer lezen over doel en middelen van het essay. Het spreekt vanzelf dat je essay of opstel een passende en prikkelende titel heeft.