Eilanddagen: Opdracht

Opdracht niveau 2 | Stijl

Titel Eilanddagen
Niveau boek 1
Opdracht niveau 2 | Stijl
Studielast 1 uur
Werkvorm individueel
Focus stijl: beeldspraak
Je leert nadenken over de effecten van beeldspraak.
Gemaakt door Ilse Couweleers
Bron 1 ‘Stijlleer’, in: J.A. Dautzenberg, Literatuurgeschiedenis en -theorie. Malmberg, Den Bosch, 2009, p. 295
Bron foto Worldpressphoto.org

A

Hieronder zie je een foto en tekstje waarin wordt beschreven wat je op de foto ziet. Welke van deze twee opties maakt de meeste indruk op je? Leg je antwoord uit.

Tekst bij de foto
Fans van het Braziliaanse voetbalteam zijn ontzettend blij en juichen van vreugde als hun team een doelpunt scoort tegen het team uit Argentinië dat de titel verdedigt.

B

Gideon Samson maakt in Eilanddagen gebruik van beeldspraak. Lees de theorie over beeldspraak onderaan deze opdracht.  

In de tabel zie je een aantal fragmenten uit Eilanddagen waarin beeldspraak is te vinden. Herschrijf de fragmenten zo dat ze geen beeldspraak meer bevatten. Zorg ervoor dat je de betekenis van het fragment niet verandert. Misschien vind je het fijn om een iets groter fragment te lezen, zodat je beter weet wat er ook alweer in het verhaal gebeurde. Blader in dat geval naar de pagina’s die je in de tabel ziet staan.

Fragment met beeldspraak Fragment zonder beeldspraak
Al bijna een uur lang lekken dikke druppels over je hoofd omlaag, als een opengedraaid kraantje dat in dit snikhete weer nooit meer dicht wil gaan, terwijl je T-shirt inmiddels rechtstreeks uit een bak water lijkt te zijn gevist. (blz.10)
‘ARKETÁ!’ Het klinkt als een strijdkreet van een Japanse samoerai, maar het is Yiannis, in het Grieks. Bij zijn ontploffende bulderroep spetteren de oliedruppels door de keuken en zelfs de kip in de schaal schrikt ervan. (blz.30)
Voordat je Michális leerde kennen leek de zomer op zo’n tekening die vanaf de eerste potloodstreep alleen nog maar lelijker wordt en vroeg of laat zal eindigen als een prop in de prullenbak. Maar Michális, die vrolijke Miech, draait het papier gewoon om en aan de andere kant beginnen jullie samen opnieuw. (blz.43)
Ze is leuk, die Puck, en grappig en stoer en mooi, en ze kan je laten voelen dat je dat zelf ook allemaal bent – ook al is dat niet eens per se echt waar. Puck, denk jij, is een omgekeerde metselaar. Ze bouwt geen muren op maar breekt juist de stenen die je zelf in al die jaren zorgvuldig om je heen hebt gestapeld in een razend tempo af, en ze gaat er net zo lang mee door totdat ze heeft gevonden wie er achter dat muurtje zit. (blz.65)
‘Papa?’ Het woord valt als een schoongewassen bord dat tijdens het afdrogen uit je handen glipt: plotseling, per ongeluk en met een keiharde klap. (blz.101)

C

1. Vergelijk de twee kolommen uit de tabel met elkaar. Waarom denk je dat de schrijver in Eilanddagen gebruik maakt van beeldspraak?

A Soms kan de schrijver niet op de juiste woorden komen, dan geeft hij een omschrijving van wat hij bedoelt.
B Soms kun je met een beeld veel preciezer een gevoel of gedachte weergeven.
C De schrijver maakt het verhaal zo expres moeilijker.
D De schrijver heeft ervoor gekozen om geen illustraties in het boek te gebruiken. De beeldspraak vervangt de plaatjes.

2. Bestudeer je antwoorden bij de opdrachten die je hebt gemaakt. Wat vind je ervan dat de schrijver gebruik maakt van beeldspraak? Leg je antwoord uit in ongeveer 20 woorden.


Literaire theorie

Beeldspraak - In alle vormen van taalgebruik komen woorden en uitdrukkingen voor die niet letterlijk maar figuurlijk bedoeld zijn. Voorbeelden uit de omgangstaal zijn: 'Jullie kletsen als een kip zonder kop', 'Zij straalde van vreugde' of 'Daarbinnen is het net een varkensstal!'. Zulk figuurlijk taalgebruik noemen we beeldspraak.