De moeders van Mahipar
Lezen voor de lijst
Als Ramín, een 34-jarige Afghaans-Nederlandse arts, na een lange werkdag thuiskomt, vindt hij zijn Afghaanse vrouw Saráh in een plas bloed bij hun Amsterdamse appartement. Zij blijkt neergestoken en vecht in de dagen daarna voor haar leven. Ramín zal niet rusten voor hij, optredend als eigen rechter, de dader van deze moordaanslag zijn verdiende straf heeft opgelegd.
Op zeer jonge leeftijd is Ramin met zijn Afghaanse moeder Lolo naar Nederland gekomen. Wat de achtergrond van de vlucht van Lolo is, blijft eerst geheim voor Ramín. Hij weet bijvoorbeeld niets over zijn vader. Ramín sluit als puber vriendschap met Farád, ook een jongen van Afghaanse afkomst. Zij voetballen in hetzelfde elftal en trekken voortdurend samen op. Tussen de vele verhalen door komt de lezer interessante zaken te weten over de gewelddadige Afghaanse geschiedenis. Daarin staan tribale, religieuze en politieke groeperingen elkaar naar het leven.
Moeder Lolo zal Ramín op zijn twintigste eindelijk alles onthullen over zijn achtergrond, maar vlak daarvoor komt zij om het leven bij een auto-ongeluk. Ramín stort zich op zijn studie geneeskunde waarna hij zich specialiseert in radiologie. Voor vrouwen lijkt er in zijn leven, na een mislukte relatie met een Nederlands meisje, niet veel plaats meer. Dat verandert wanneer de familie van Farád hem in contact brengt met Saráh, een mogelijke huwelijkskandidate in Kabul. Het wordt een verstandshuwelijk: Ramín trouwt met Saráh om haar ‘te redden’ uit de moeilijke situatie in haar vaderland. Maar de relatie tussen de twee krijgt toch een andere wending, wat uiteindelijk leidt tot de aanslag op Saráh.
Lees alvast een paar bladzijden
Dyslectisch? Lees dit boek bij Passend Lezen als gesproken boek.
Meer informatie over Passend Lezen.
Leesaanwijzingen
De moeders van Mahipar is geen moeilijk, maar wel een heftig boek. Het leest vlot, er zit behoorlijk wat spanning in en de verschillende lijnen in de roman zijn duidelijk verknoopt. Wel springt het verhaal veel heen en weer, maar het is met jaartallen en soms met specifieke data aangegeven wanneer de gebeurtenissen plaatsvinden. De puzzelstukjes van die episodes vormen naar het eind toe samen een helder beeld van de ontwikkelingen in de levens van de getraumatiseerde Lolo en haar zoon Ramín, die aanvankelijk niets over zijn afkomst weet.
Achterin het boek staat een overzicht van de geschiedenis van Afghanistan van 1919–2021. Dat heeft de lezer wel nodig om de ontwikkelingen in de hoofdstukken goed te begrijpen. Die geschiedenis staat bol van revoluties en extreem geweld, dat openlijk wordt beschreven. Vrijwel alle Afghanen in de roman dragen de littekens van de gruwelen die de verschillende groeperingen elkaar hebben aangedaan.
Sommige lezers ervaren misschien dat het verhaal wat langzaam op gang komt. Het is in het eerste hoofdstuk ook niet meteen duidelijk wat er precies aan de hand is, als Saráh, de vrouw van Ramin, blijkbaar is neergestoken en in het ziekenhuis voor haar leven vecht. Daarna volgt een hoofdstuk over de beginjaren van Lolo en de kleine Ramín in Nederland. Maar gaandeweg krijgt het verhaal veel vaart. In de tweede helft van het boek loopt de spanning behoorlijk op. De ontmaskering van de dader van de aanslag op Saráh is niet het einde van de roman. Ramín wil dieper graven: hoe is het mogelijk dat de dader zo’n slecht en gewelddadig mens is geworden?
Om over na te denken
Kun jij een geheim bewaren? Onder welke omstandigheden lukt dat misschien niet?
Als iemand voor jou iets belangrijks geheim gehouden blijkt te hebben, in welke gevallen kun je dat wel of niet begrijpen en accepteren?
Kun jij je voorstellen dat een groot verschil in politieke denkbeelden een familie of gezin verscheurt?
Denk jij dat mensen van nature ‘slecht’ kunnen zijn? Of zijn ‘slechte mensen’ door omstandigheden zo geworden?
Zou jij in verzet komen als je in een land leeft waar de overheid lak heeft aan universele waarden? Denk aan mensenrechten en de positie van de vrouw.
Wat zou voor jou een reden kunnen zijn om je vaderland te ontvluchten?
Prijzen
- Bekroond met de Hebban Debuutprijs 2023
- Genomineerd voor de Nederlandse Boekhandelsprijs 2023
Psychiater Karimi over kinderen van vluchtelingen
Wat anderen van dit boek vonden
'Forugh Karimi vertelt het verhaal van een Afghaanse vluchteling die in Nederland een nieuw leven opbouwt. De moeders van Mahipar is haar debuutroman, maar dit knappe, doordachte boek is duidelijk het werk van een ervaren schrijver. (…) Hoewel de roman vlot wegleest, is de taal bij vlagen al te suikerzoet. Dat kan de invloed van het Farsi zijn – bij monde van haar personages laat de auteur veel waardering blijken voor de literaire kracht van die taal. (…) Tegelijkertijd moet gezegd worden dat Karimi een ongelooflijk gevoel voor taal heeft, zeker wanneer we bedenken dat ze zich het Nederlands pas vanaf haar 25ste eigen heeft gemaakt.' Lotte Jensen, op: volkskrant.nl
'Het is dus een boek over uiteenlopende onderwerpen. Met als overkoepelend thema: moeten vluchten en alles kwijtraken wat je lief is. Maar omdat er zoveel in zit, is het boek ook ongrijpbaar. Het gaat alle kanten op en verspringt vaak in de tijd. En geen van de verschillende verhalen heeft echt de diepgang die het verdient. Het is alsof Karimi niet goed kon kiezen en daarom alles in het boek heeft gezet zonder dat het echt een eenheid wordt.'
Marjolein, op: hebban.nl
'Op een meesterlijke manier reikte ze me steeds meer puzzelstukjes aan tot alles op zijn plek valt. Het verhaal sleept je mee, niet enkel door de personages die zo echt voelen dat je niet anders kan dan doorlezen, je moet gewoon weten hoe het nu allemaal gaat uitdraaien. Maar ook door haar schrijfstijl die zoals eerder gezegd scherp is en er ook in slaagt de spanning mee op te bouwen. Een krachtig familieverhaal dat boeit vanaf de eerste pagina tot de laatste. Een verhaal over familie en vriendschap, oorlog en verzet en wat het woord ‘thuis’ nu precies betekent.'
Ellen Rooms, op: boekenkrant.com
Recensies
Log in met je bibliotheekpas en bekijk de recensies op Literom.
In de bibliotheek hoef je niet in te loggen.
Over de auteur
Forugh Karimi (Kabul, 1971) kwam op haar vijfentwintigste als vluchteling naar Nederland, samen met haar man. Ze studeerde geneeskunde aan de UvA en is werkzaam als psychiater en psychotherapeut. In haar jeugd schreef ze al verhalen en ze won in Afghanistan een prijs voor het beste korte verhaal. Karimi heeft veel essays en artikelen op haar naam staan. Ook vertaalde ze Nederlandse literatuur in het Farsi, o.a. van Joost Zwagerman en Martinus Nijhoff. De moeders van Mahipar is haar debuutroman.
Na dit boek verder op Lezen voor de lijst:
-
Murat Isik
-
Leon de Winter
-
Abdelkader Benali
-
Rob van Essen