A


Stel je voor dat je op een zeer afgelegen eiland woont met slechts enkele andere bewoners.


Vraag 1


Teken een kaart van het eiland. Geef aan waar een paar huisjes staan, waar ondoordringbaar gebied is (rotsen, dichte struiken, moeras, etc.).


Vraag 2


Noem drie voordelen en drie nadelen van zo’n leefsituatie.


Vraag 3


Sommige mensen van jouw leeftijd lijkt het heel spannend om op zo’n eiland te wonen. Anderen vinden het juist heel saai. Wat kun jij bedenken om 'het saaie leven' op een verlaten eiland spannend te maken? Gebruik de kaart om je fantasie te stimuleren.


Vraag 4


Wat is het verschil tussen het wonen op 'jouw' eiland en op een Nederlands Waddeneiland?


B


Birk speelt grotendeels op een zo’n afgelegen eiland. De plek waar (een deel van) een verhaal zich afspeelt, noem je ook 'de ruimte' (of 'het decor') van een verhaal of roman.


Vraag 1


Geef drie voorbeelden van stukjes tekst uit Birk die de omgeving (de ruimte) op een karakteristieke manier beschrijven.


Vraag 2


In het boek is ook binnen de ruimte van het eiland sprake van speciale plekken waar het verhaal zich afspeelt. Welke zijn dat en welke functie hebben die deelruimtes?


Vraag 3


Welke plaats of ruimte buiten het eiland wordt in de roman gebruikt? Welke functie heeft die ruimte?


Vraag 4


De keuze voor een eiland als 'decor' heeft een aantal voordelen voor een schrijver van een bepaald verhaal. Noem er minstens drie die voor Birk gelden.


Vraag 5


Welke nadelen kun je noemen?


C


Een eiland is per definitie omgeven door water.


Vraag 1


Welke rol speelt de zee in Birk?


Vraag 2


Op welke andere manier komt het water terug in de gedachtewereld en de fantasie van de hoofdpersoon?


Vraag 3


Stel dat jou hetzelfde zou overkomen als Mikael. Zou jij dan bang worden voor de zee, of zou je de zee haten? Of juist meer respect hebben voor de natuur en 'de elementen'? Of zou je nog andere gevoelens hebben over de zee die het eiland omringt?


D


Vraag 1


Bekijk al je antwoorden nog eens. Is het eiland in Birk een min of meer toevallige plaats van handeling of is dit een bewust door de schrijver gekozen ruimte?


Vraag 2


Hoe heb jij bij het lezen (het belang van) de ruimte of de plaats van handeling in deze roman ervaren?

(Literaire)theorie

'Ruimte', in: Joke van Balen e.a., Basisboek literatuur. Groningen: Uitgeverij kleine Uil, 2009, p. 109-110.