De hemel van Heivisj: Opdracht

Opdracht niveau 3 | Taalgebruik

'Ik versta er geen reet van, maar het is prachtig mooi!'
Zo reageert iemand op YouTube op 'Blieve loepe' van Rowwen Hèze (bron 1).

Titel De hemel van Heivisj
Niveau boek niveau 3
Opdracht niveau 3 | Taalgebruik
Studielast 1,5 uur
Werkvorm individueel
Focus taalgebruik
Je leert nadenken over het gebruik van streektaal in een Nederlandse roman.
Gemaakt door Pieter Waalewijn
Bron 1 'Rowwen Hèze: Blieve loepe', op: YouTube
Bron 2 'Janse Bagge Bend: Sollicitere', op: YouTube
Bron 3 'Carboon: Koempel Sjeng', op: YouTube
Bron 4 Aflevering van 'Allo 'allo, op: YouTube

Vraag 1

Ken jij liedjes in dialect of streektaal? Geef eens een paar voorbeelden. Kun jij altijd alles verstaan wat er gezongen wordt? Maakt dat uit voor je waardering van zo'n song?


Vraag 2

Waar gaat 'Blieve loepe' van Rowwen Hèze (bron 1) over? Kun jij alles verstaan?


Vraag 3

Rowwen Hèze zingt in een Limburgs dialect. Dat doet de Janse Bagge Bend ook; luister naar hun hit 'Sollicitere' (bron 2). De Janse Bagge Bend, die zich 'de mooder van alle dialekgroepe' noemt, zingt het dialect dat gesproken wordt in de omgeving waar De hemel van Heivisj speelt (Sittard, Susteren).
Er zijn zelfs liedjes uit het Limburgse mijnwerkersleven op de plaat gezet, door Carboon, onder de titel Witste nog, koempel. Je kunt op YouTube een hele serie van die liedjes bekijken en beluisteren; bijvoorbeeld 'Koempel Sjeng' (bron 3).
In De hemel van Heivisj komt ook het nodige Limburgs voor; vandaar de verklarende woordenlijst achterin. Noteer uit de roman in totaal drie zinnen waarin Limburgse woorden gebruikt zijn; zet het paginanummer erbij.


Vraag 4a

Snap jij precies wat de voorbeeldzinnen die jij genoteerd hebt, betekenen?


Vraag 4b

Stel dat Lindelauf in plaats van dat Limburgs gewoon Nederlands had gebruikt. Was dat beter geweest, of minder, of had het niets uitgemaakt? Licht je keus duidelijk toe.


Vraag 4c

Waarom denk jij dat Lindelauf gekozen heeft voor die Limburgse (en Duitse en Jiddisje) woorden in zijn boek?


Vraag 5

Een experimentje. Je gaat een aflevering uit 'Allo 'allo bekijken (bron 4). In deze scène zien we Fransen en Duitsers, maar de voertaal is Engels. Of eigenlijk: je hoort een soort Frans Engels, en Duits Engels. Begrijp jij waarom de regisseur dit zo heeft aangepakt? Stel dat hij alle personages hetzelfde Engels, zonder accent, zou laten spreken: was dat beter geweest, of minder, of had het niets uitgemaakt? Licht je keus duidelijk toe.


Vraag 6

Je hebt natuurlijk gezien dat vraag 5 een echo bevat van vraag 4b. Denk je, na het experimentje van vraag 5, ànders over vraag 4b en 4c? Leg uit hoe en waarom wel/niet.