Schijnbewegingen: Opdracht

Opdracht niveau 4 | Literaire kritiek

In bron 1 vind je een recensie van Karel Berkhout over Schijnbewegingen. Deze recensie ga je kritisch bestuderen. Enkele zaken zoek je verder uit. Je bepaalt je standpunt ten opzichte van de recensie. Aan de hand van je positie (eens of oneens) kies je vervolgens of je een brief stuurt met tips aan Floortje Zwigtman of dat je een ingezonden brief stuurt naar NRC Handelsblad over deze recensie.

Titel Schijnbewegingen
Niveau boek 3
Opdracht niveau 4 | Literaire kritiek
Studielast 2 uur
Werkvorm individueel
Focus literaire kritiek
Je leert kritisch interpreteren en je eigen positie bepalen ten opzichte van literaire kritiek.
Gemaakt door Judith de Lang
Bron 1 1. nrcboeken.nl | Karel Berkhout, 'Dwepen met decadenten' (deze tekst is ook te vinden onder Bijlage)
Bron 2 2. animalfreedom.org | tips voor het schrijven van ingezonden brieven'
Bijlage Dwepen met decadenten (19 kb)

Vraag 1

 

Maak een print en lees de recensie kritisch door. Zoek eventueel woorden op die je niet kent en onderstreep belangrijke passages. De uitdraai lever je uiteindelijk in bij de opdracht.
 

Vraag 2


In de recensie geeft Berkhout en passant aan wat het thema van de roman is. Ook noemt hij enkele motieven. Het thema is volgens hem zelfrespect en integriteit in een verrotte wereld. De twee motieven die hij noemt, zijn die van de decadente literatuur en het gedicht 'De lady van Shalott'.
 
Zoek uit waar de genoemde boeken bij decadente literatuur over gaan. Wie hebben de bewuste boeken geschreven? Wie schreef het gedicht en welke rol speelt dit gedicht in het boek? Kun je een verbinding leggen tussen de twee motieven en het genoemde thema?


Vraag 3


Verder bekritiseert Berkhout ook het verhaal van Adrian. Hij geeft kritiek op drie punten:

a. De volkse afkomst van Adrian komt niet tot leven.
b. De formuleringen van Zwigtman zijn zelden briljant of sprankelend.
c. De roman ontroert nergens.

Ben je het eens met deze kritiek?

Wanneer je volledig achter het oordeel van Berkhout staat, schrijf je een brief met jouw kritiekpunten aan Floortje Zwigtman. Je zet uiteen wat er volgens jou aan het boek mankeert en je komt daarbij met voorbeelden uit het boek. Het is goed mogelijk dat je nog meer kritische punten hebt dan alleen de punten die Berkhout noemt. Zorg dat je brief geen kopie wordt van Berkhouts kritiek. Geef aan welke alternatieven de schrijver heeft.
Ben je het niet geheel of in het geheel niet (dit zijn twee verschillende posities die je kunt innemen) eens met deze kritiek, dan schrijf je een open brief aan de redactie van de krant waarin de recensie verscheen. Bij bron 2 vind je informatie over een open brief. Je herformuleert zeer zorgvuldig de fragmenten uit de recensie en daarna kom je met jouw oordeel daarover. Tot slot onderbouw je je oordeel met voorbeelden uit de roman. Let op: een open brief is een brief die alle lezers van de krant wil overtuigen. Zorg dus dat je de woorden van Berkhout zeer zorgvuldig weergeeft (mensen weten niet meer precies wat er in de recensie stond en daarom herhaal je de passages waartegen je in het geweer komt).

Wees helder in het formuleren van je standpunt. Een standpunt is voor geen enkele dubbelzinnigheid vatbaar. Bij eerste lezing moet duidelijk zijn wat je bedoelt. En tot slot: besteed zeer veel aandacht aan je argumenten. Als je verwijst naar het boek, geef je een citaat of je parafraseert die passage. Bij langere fragmenten kun je een korte samenvatting geven.


Vraag 4


Stuur je (open) brief naar redactie@lezenvoordelijst.nl. Zij zal je brief (met een korte toelichting) doorsturen naar de geadresseerde.