El Negro en ik
Lezen voor de lijst
"We suizen door de bochten van de N-zoveel, langs koeltorens, gekromde acacia's en in de verte de Tafelbaai. Antjie Krog draagt een blouse met daarover een gilet. Ze zit kaarsrecht, anders zou ze niet boven het stuur uitzien. Dan zegt ze: 'Het feit alleen al dat jij als blanke een boek schrijft over El Negro.' Het is een halve zin. Of toch een hele? Ik vraag: 'Wat is er met dat feit?'"
El Negro en ik is een fascinerende reisreportage over ras, cultuur en identiteit. Als negentienjarige student staat Frank Westerman in een Spaans museum oog in oog met een opgezette Afrikaan: El Negro. Wie is deze mens? En wie heeft zijn lichaam geprepareerd?
Westerman volgt El Negro op diens omzwerving van Parijs (1831) via Barcelona (1888) naar de Pyreneeën, waar hij tot 1997 tentoongesteld stond. Onderweg toont hij El Negro als een spiegel van zijn tijd: een naamloze zwarte die - genageld op zijn voetstuk - het Europese denken over slavernij, kolonialisme en racisme in een schrijnend licht plaatst. Maar wat zegt hij over ons, hier en nu?
De schrijver laat de historische rasopvattingen die El Negro belichaamt in actuele gedaanten terugkeren in het indringende relaas van zijn eigen ervaringen als ontwikkelingswerker-in-opleiding. Dwingend voeren beide sporen van El Negro en ik naar post-apartheid Zuid-Afrika waar de schrijver een laatste confrontatie aangaat met El Negro.
Leen het e-book in de online Bibliotheek-app
Dyslectisch? Lees dit boek bij Passend Lezen als gesproken boek.
Meer informatie over Passend Lezen.
Lees alvast een paar bladzijden (onder Fragmenten)
Aanbevolen editie
In 2019 is er een nieuwe editie van El Negro en ik verschenen, waaraan een actueel naschrift is toegevoegd.
Leesaanwijzingen
Dit is geen roman, maar literaire non-fictie. Dat betekent in dit geval: journalistiek – goed en pakkend geschreven – heel veel informatie en ideeën, dus goed je hoofd erbij houden. Het boek biedt eerder kwesties waarover je een standpunt moet innemen, dan een verhaal waarbij op je gevoel wordt gewerkt. Het onderwerp is nog steeds erg actueel.
Om over na te denken
Hoe komt het dat vrijwel heel centraal en zuidelijk Afrika, ondanks intensieve ontwikkelingshulp, nauwelijks tot opbouw en ontwikkeling in staat is?
Is de onuitgesproken gedachte achter Westerse ontwikkelingshulp niet: ‘Word zoals wij’?
Alle mensen worden gelijk geboren. Is dat zo?
Is er volgens jou een bepaalde rangorde (hiërarchie) van alle levende wezens?
Tot 1997 stond er in een Europees museum een opgezette Afrikaan (‘El Negro’) tentoongesteld. Zou zoiets nu nog steeds kunnen voorkomen? Waarom wel/niet?
Zou, omgekeerd, een opgezette witte Europeaan in een Afrikaans museum ooit denkbaar zijn of zijn geweest? Waarom wel/niet?
Had El Negro niet beter in Europa kunnen blijven als de centrale figuur in een anti-racismemuseum?
Prijzen
- Bekroond met de Gouden Uil 2005
- Genomineerd voor de AKO Literatuurprijs 2005 (shortlist)
- Genomineerd voor de Bob den Uyl-prijs 2005
- Genomineerd voor de Inktaap 2006
- Genomineerd voor de M.J. Brusse-prijs voor het Journalistieke Boek 2006 (shortlist)
Boekpromotie
Wat anderen van dit boek vonden
‘In deze tijden van de (Zwarte) Pieten-discussie is El Negro en ik een interessant boek over het Europese denken over ras. Vooral in de reactie van de bevolking van Banyoles op de mogelijke verwijdering van El Negro uit het museum zag ik overeenkomsten met de huidige reacties op de mogelijke verdwijning van Zwarte Piet.’
Jiska, op: scholieren.com
‘In het boek is veel ruimte voor de gedachtespinsels van de ik-persoon. Deze neemt je mee in zijn gedachten, maar ook met zijn reizen over de hele wereld. Bovendien zijn de mensen die invloed hebben gehad op de gedachten van de schrijver goed in beeld gebracht met pakkende dialogen. Dit alles zorgt voor een boeiende mix, die mij geen moment verveeld heeft.’
Leerling uit 5VWO, op: scholieren.com
‘El Negro en ik is vooral een boek vol persoonlijk onbehagen, een boek vol morele vragen waarop geen simpel antwoord te geven is. De helderheid van het linkse engagement is voorgoed verleden tijd. Maar Westerman wil ook geen harde rechtse standpunten verkondigen. Zijn boek laat dus ook de crisis van het linkse denken zien, die niet alleen de Derde Wereld betreft, maar ook de eigen multiculturele samenleving.’
Gerrit Jan Zwier, in: Leeuwarder Courant (via LiteRom)
Uittreksel
Log in met je bibliotheekpas en bekijk het uittreksel op Uittrekselbank.
In de bibliotheek hoef je niet in te loggen.
Over de auteur
Frank Westerman (1964) is journalist en schrijver. Hij studeerde tropische cultuurtechniek in Wageningen. Voor zijn afstudeeronderzoek verbleef hij in 1987 in Peru, waar hij de precolumbiaanse irrigatiemethoden van de Aymara in de Andes bestudeerde. In die tijd schreef hij zijn eerste journalistieke reportages.
In 1992 werd hij correspondent voor de Volkskrant in Belgrado. Samen met zijn collega Bart Rijs wist hij als enige Nederlandse journalist door te dringen tot Srebrenica ten tijde van de val in 1995. Zij schreven daarover het boek Het zwartste scenario. Als verslaggever van NRC Handelsblad bezocht hij diverse internationale brandhaarden. Tussen 1997 en 2002 werkte hij voor deze krant in Moskou als correspondent. Sinds 2002 woont en werkt hij als fulltime schrijver in Amsterdam.
Op deze site vind je informatie over de auteur: Frank Westerman
Na dit boek verder op Lezen voor de lijst
-
Arthur Japin
-
Geert Mak
-
Raoul de Jong
-
Anton de Kom
-
Multatuli
