Lof der zotheid: Opdracht

Opdracht niveau 5 | Thematiek in cultuurhistorisch perspectief

Als je deze opdracht als tweetal maakt, betekent dat vooral dat je de vragen samen bespreekt en overlegt over de antwoorden. Bij verschil van mening noteren jullie uiteraard de antwoorden van jullie allebei.

Titel Lof der Zotheid
Niveau boek niveau 6
Opdracht niveau 5 | Thematiek in cultuurhistorisch perspectief
Studielast 3 uur
Werkvorm individueel of tweetal
Focus thematiek in cultuurhistorisch perspectief
Je leert reflecteren op de relatie tussen wijsheid/dwaasheid en de Bijbel.
Gemaakt door Pieter Waalewijn
Bron 1 'De erfenis van kerkelijke zottenfeesten', op: users.telenet.be
Bron 2 'Salomon ende Marcolphus', op: bijbelencultuur.nl
Bron 3 'Desiderius Erasmus - 'Lof der Zotheid'', op: bijbelencultuur.nl
Downloads Lof der Zotheid_opdr 5/2_bron 2 (169 kb)
Lof der Zotheid_opdr 5/2_bron 3 (73 kb)

Vraag 1

      Vraag a. Ben jij van boven of van beneden de grote rivieren? Wat vind jij van carnaval?
      Vraag b. Wat heeft carnaval - in elk geval oorspronkelijk - met het christelijk geloof te maken?


Vraag 2

In de tijd van Erasmus kende men de zogenaamde Zottenfeesten, ook al was lang niet iedereen in de Kerk daar blij mee. Lees bron 1. In hoeverre zou Erasmus zich bij het schrijven van Lof der Zotheid hebben laten inspireren door dit soort tradities?


Vraag 3

Vrouwe Dwaasheid komt ook al in de Bijbel voor, en die kende Erasmus - die zelf ook de Bijbel vertaald heeft - natuurlijk door en door. Lees hoofdstuk 8 en 9 van het Bijbelboek Spreuken, en schets hoe Vrouwe Wijsheid en Vrouwe Dwaasheid daar worden neergezet.


Vraag 4

In de Bijbel komt het verschil tussen wijsheid en dwaasheid veelvuldig aan bod in de zogenaamde wijsheidsboeken, waarvan Spreuken er een is. Het toppunt van wijsheid is koning Salomo, die in Erasmus' tijd nog werd beschouwd als de auteur van Spreuken en andere wijsheidsboeken in de Bijbel.
Op Bijbelencultuur.nl (bron 2; ook onder Downloads) vind je een literair terzijde over een merkwaardige tekst uit de vijftiende eeuw, waarin Salomo's wijsheden in een lachspiegel worden getoond: 'Dat dyalogus of twisprake tusschen den wisen coninck Salomon ende Marcolphus'. Lees de tekst.
Zie jij overeenkomsten tussen de manier waarop in deze tekst met de Bijbel wordt omgegaan, en de manier waarop Erasmus dat deed in Lof der Zotheid? Is Marcolphus te vergelijken met Vrouwe Dwaasheid? Licht je antwoorden toe.


Vraag 5

Voor de Kerk in Erasmus' tijd en voor christenen in het algemeen lagen/liggen de passages met Bijbelteksten, vanaf hoofdstuk 63, in Lof der Zotheid het gevoeligst. Op Bijbelencultuur.nl gaat een ander literair terzijde daarop in: bron 3 (ook onder Downloads); lees die tekst.
Wat vind jij: heeft Erasmus, gezien vanuit de zestiende eeuw, zijn hand overspeeld door Vrouwe Dwaasheid zo met de Bijbel te laten spelen? Is het begrijpelijk dat Lof der Zotheid door de Kerk op de zwarte lijst is geplaatst? Licht je antwoorden toe.


Vraag 6

In 1504 heeft Erasmus in zijn Handboek voor de strijdende christen uitgelegd hoe de ware christen moet leven. Kan die 'ware christen' zo'n boodschap ook uit Lof der Zotheid halen? Wat is dan volgens jou de les die hij uit dit boek kan halen?