Mariken van Nieumeghen
Lezen voor de lijst
Het weesmeisje Mariken wordt door haar oom, de priester Gijsbrecht, voor boodschappen naar de grote stad Nijmegen gestuurd. Omdat ze niet voor het donker weer thuis kan komen, vraagt ze onderdak bij haar tante, een kwaadaardig wijf dat haar voor slet uitscheldt en haar onderdak weigert.
Vertwijfeld gaat Mariken dan toch op weg naar huis; onderweg wordt ze aangesproken door de eenogige Moenen. Hij blijkt de duivel te zijn, die haar in ruil voor haar ziel vaardigheid in de 'zeven vrije consten' belooft. Wetenschappelijke kennis en een welvarend leventje trekken Mariken wel aan, en ze gaat met Moenen mee, eerst naar 's-Hertogenbosch en dan naar Antwerpen, onder de naam Emmeken, die ze van Moenen moet aannemen omdat hij niet van Maria-namen houdt. In de herberg Den Gulden Boom op de markt aldaar nemen ze hun intrek en leiden er een aanstekelijk losbandig leven, waardoor ze vele 'gesellen' meeslepen in het verderf: ruzies, gevechten, moord en doodslag zijn aan de orde van de dag. Met Moenen leeft Mariken 'als man en vrouw', maar ook andere mannen helpt ze aan hun gerief.
Zeven jaren gaan zo voorbij, maar dan gaat het knagen; Mariken wil terug naar Nijmegen om haar familie en vrienden weer te zien. Moenen stemt toe, al is hij er niet helemaal gerust op wat de macht van Marikens oom, die steeds voor haar is blijven bidden, zal kunnen betekenen. Het is echter niet oom Gijsbrecht, maar de werking van een toneelstuk op een wagen waardoor er zich een heftige wending voordoet in het leven van Mariken. Moenen ziet haar nog liever dood dan dat hij haar kwijt raakt door haar berouw. Het gevolg is een gewelddadige botsing tussen Goed en Kwaad.
Lees dit boek direct digitaal bij dbnl.nl
Dyslectisch? Lees dit boek bij Passend Lezen als gesproken boek.
Meer informatie over Passend Lezen.
Leesaanwijzingen
Probeer om aan een tekstuitgave met veel noten te komen, of, nog gemakkelijker: een her- of vertaling van de tekst. Die van Hessel Adema en die van Willem Wilmink zijn geprezen om hun zorgvuldigheid. Ook de editie van C. Kruyskamp is erg bruikbaar door de goede inleiding en de heldere noten; bovendien is deze uitgave voorzien van een toegift: de tekst van het volkslied De historie van Mayken van Nimmegen.
Probeer dóór te lezen, ook als je iets niet direct begrijpt. Vaak komt het begrip dan later wel.
Om over na te denken
Hoe reageer jij als je ten onrechte wordt uitgescholden voor alles wat mooi en lelijk is?
Wat zijn jouw zwakke punten waarmee je gemakkelijk verleid kunt worden? Wat doe jij als een innerlijke stem 'nee' zegt, maar jij je toch sterk aangetrokken voelt tot wat je wordt aangeboden?
Ben jij in staat 'schuld' te erkennen? Wat is jouw verantwoordelijkheid en wat niet? Ben jij bereid de gevolgen van je keuzes te dragen of heb je daar doorgaans moeite mee?
Boekbespreking
Mariken nu
Wat anderen van dit boek vonden
'Het was een simpel boekje om te lezen, maar ondanks dat was het nog wel leuk. Misschien komt dat wel omdat het zo kort was. Als het langer had geduurd zou het me wel gaan vervelen. Ook vond ik het wel leuk om er bepaalde soorten symboliek in te herkennen. Het voordeel daarvan is wel dat je het verhaal beter begrijpt.'
Ronald Nijenhuis, 5 vwo, op: scholieren.com
'Ik vond het boek wel heel leuk omdat het telkens weer spannend was. Eigenlijk vond ik het best wel jammer dat het zo kort duurde. Ik vond Emmeken wel een beetje dom: hoe kon zij het bod van de duivel accepteren terwijl ze nog zo gelovig is? Moenen de duivel heeft toch niet gekregen wat hij wou en dat vond ik nou leuk.'
Hakan, 4 havo, op: scholieren.com
'Ik vond het boek tegen mijn verwachtingen in best leuk. Ik vond 't grappig om een boek te lezen uit de middeleeuwen. Het was heel anders dan ik verwacht had. Het was best spannend om te lezen hoe Mariken verleid werd door de duivel. Ik verbaasde me over het woordgebruik van Marikens tante, hoe ze haar de huid vol schold.'
Anoniem, 4 vwo, op: scholieren.com
Meer informatie over Mariken van Nieumeghen vind je op literatuurgeschiedenis.org
Na dit boek verder op Lezen voor de lijst
De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart
Betje Wolff en Aagje Deken